سونای خشک چیست؟

سونای خشک به یک اتاق کوچک چوبی گفته می شود، که معمولا از چوب ترمووود ساخته می شود. در طراحی سونای خشک معمولا سکوهایی برای نشستن و دراز کشیدن در زوایای اتاق وجود دارد. برای گرم کردن فضای سونای خشک نیز، از اجاق گازهای برقی و یا گازی استفاده می شود.

معمولا بر روی اجاق گازها سنگ هایی مشاهده می شود، که همزمان با گرم شدن فضای سونا، سنگ های روی آن نیز گرم می شوند. اغلب فضای سونا از هوایی گرم و خشک برخوردار بوده، که می توان با ریختن مقداری آب بر روی سنگ های داغ، به فضا رطوبت داد. البته همزمان با افزایش رطوبت اتاق، دمای اتاق نیز افزایش می یابد.

در برخی از سوناها از مواد مختلفی از جمله اسانس نعناع و اکالیپتوس برای معطر کردن فضای سونا استفاده می شود. در سونای خشک، سطح بدن در جریان هوای گرم و خشک قرار می گیرد.

در نیمکت های بالایی فضای سونا دما مابین 10 الی 80 درجه سانتی گراد و رطوبت هوا در حدود 5 درصد است. به گونه ای که دمای سونای خشک را می توان با گرمای خشک بیابان مقایسه کرد. البته در فضای سونای خشک از جداره هایی به همراه عایق استفاده می شود تا در مصرف هزینه و انرژی صرفه جویی شود.

معمولا در گرم کردن فضای سونای خشک از برق، گاز و گازوئیل استفاده می شود. البته ازآنجایی که هزینه برق مصرفی بالا بوده، در کشورهایی مانند ایران از مشعل های گازی برای گرم کردن فضای سونا استفاده می شود. همچنین برای زیباسازی کوره های فولادی و یا چدنی در فضای سونای خشک، از آجر و سنگ های تزئینی استفاده می شود.

استفاده از کدام چوب در طراحی سونای خشک مناسب تر است؟

از آنجایی که فضای سونا دائما در معرض رطوبت و حرارت قرار دارد، می بایست از چوبی برای طراحی سونای خشک استفاده کرد که در برابر هر گونه رطوبت و حرارت مقاوم باشد.

• چوب درخت سدر یا سدار: این نوع چوب ها، به دلیل داشتن الیاف های بلند از انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند. در مقابل هرگونه پیچ خوردگی و تابیدن از خود مقاومت نشان می دهند. با استفاده از این مدل چوب، فضای اتاق سونا بیش از حد گرم نمی شود. گرمایی که از این مدل چوب احساس می گردد، یک گرمای مطبوع بوده که موجب سوختگی پوست بدن نمی شود. به دلیل ظرافت و بوی عطری که این مدل از چوب ها دارند، برای ساخت سونا بسیار مناسب هستند. البته باید این نکته را در نظر گرفت که این نوع چوب با چوب درخت سدر یا کناری که در جنوب ایران می روید، کاملا متفاوت است.
• چوب ترمووود زبان گنجشک: ترمووود زبان گنجشک، چوبی با رگه های تیره است. این نوع از چوب به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر رطوبت و حرارت، انتخاب مناسبی برای ساخت فضای سونای خشک است.
• چوب نمدار: چوب نمدار از درختانی  که در جنگل های شمالی ایران می روید، به وجود می آید. جنس این چوب ها نرم، راست تار و سبک بوده که در رنگ های صورتی روشن و کدر در بازار وجود دارند. از جمله مزایای چوب نمدار، می توان به قابلیت ورقه شدن آسان و نبود هر گونه نقش و نگار بر روی سطح چوب اشاره کرد.
• چوب صنوبر: نکته جالب در مورد چوب صنوبر این است که هم می توان آن را جزو چوب های نرم و هم جزو چوب های سخت دسته بندی کرد. البته بهترین دسته بندی برای چوب صنوبر این گونه است که آن را جزو سخت ترین دسته چوب های نرم می دانند.
• چوب نراد: چوب نراد از جمله چوب های نرم بوده که در رنگ های سفید مایل به کرم قهوه ای، راست تار و در نقش های بسیار زیبا دیده می شوند. چوب این درخت بسیار نرم و انعطاف پذیر بوده و برای طراحی دکوراسیون داخلی از آن استفاده می شود.

چرا انتخاب چوب مناسب برای ساخت سونا اهمیت بسیاری دارد؟

در حال حاضر بهترین چوبی که می توان برای ساخت سونا از آن استفاده کرد، چوب ترمووود است. علت انتخاب این نوع چوب، هدایت گرمایی پایین آن است. به دلیل نوع فرآوری چوب ترمووود، تمامی صمغ موجود در جوب از بین می رود. به همین خاطر می توان در مکان های گرم و خشک نیز از این نوع چوب نیز استفاده کرد.

بنابراین برای ساخت سونا و سکوهای ورزشی می توان از این نوع چوب منحصر به فرد استفاده کرد. البته به دلیل داشتن اندازه واحد و مقاومت بالای این مدل چوب، می توان از آن در ساخت مبلمان، نما و دکینگ ها استفاده کرد. از دیگر مزایای چوب ترمووود، رنگ قهوه ای آن بوده که می تواند نمای زیبایی به فضا ببخشد.

به دلیل حرارتی که در ساخت چوب ترمووود استفاده می شود، آن را در مقابل هر گونه قارچ زدگی، حرارت و کپک مقاوم کرده است. به همین خاطر استفاده از آن در سونا، محیط های باز و مکان های دارای گرمایش از کف، بسیار مناسب است. سونا از جمله مکان هایی بوده که رعایت اصول بهداشت و استانداردهای لازم از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین انتخاب چوب مناسب و متریال های به کار رفته در ساخت سونا بسیار اهمیت داشته و در سلامت افراد جامعه تاثیرگذار است.

انواع گرمکن های مورد استفاده در ساخت سونا

مهم ترین قسمتی که باید در ساخت سونا به آن دقت کرد، استفاده از گرمکن های مناسب است. در واقع اصلی ترین بخش سونا، گرمکن های آن است که باید در انتخاب آن دقت کرد.

در حال حاضر در بازار، دو نوع گرمکن سونا وجود دارد که شامل: گرمکن معمولی نوع سنگی و گرمکن مادون قرمز. افرادی که به سبک سونای خشک کشور فنلاند معتقد هستند، استفاده از گرمکن های معمولی نوع سنگی را ترجیح می دهند. البته استفاده از این نوع گرمکن های معمولی نوع سنگی شباهت بسیاری به سوناهای خشک موجود در کشور فنلاند دارد.

سوخت مورد استفاده در ساخت گرمکن های نوع معمولی، از برق، گاز و گازوئیل و حتی چوب است. گرمکن های معمولی نوع سنگی در یک محفظه فولادی قرار دارند که برای توزیع یکنواخت گرما در فضای سونا، آن را در کف و یا به دیوار وصل می کنند. گرمکن های مادون قرمز نیز برای افرادی که خواهان یک محیط گرم و خشک با دمای متعادل در سونا هستند، یک گزینه انتخابی بسیار مناسب است.