چوب بالسا

چوب بالسا از کجا می آید؟

درختان بالسا بطور طبیعی در جنگلهای بارانی و مرطوب آمریکای مرکزی و جنوبی رشد میکنند . بازه منطقه ای که درختان بالسا در آن میرویند ، از جنوب به گواتمالا و از شمال تا بولیوی گسترش می یابد. اما کشور کوچک اکوادور در ساحل غربی آمریکای جنوبی، منبع اصلی چوب بالسا با کیفیت مناسب هواپیماهای مدل در جهان بشمار میرود.

چوب بالسا چگونه رشد میکند؟

چیزی به شکل یک جنگل کامل از درختان بالسا وجود ندارد. این درختان بطور منفرد و یا در گروههای بسیار کوچک و بسیار پراکنده در جنگل میرویند. برای صدها سال به درخت بالسا بعنوان یک درخت هرز و بی ثمر نگریسته میشد. تکثیر این درختان بوسیله رشد صدها دانه که بوسیله باد در جنگل پراکنده میشوند صورت میگیرد . هر کدام از دانه ها بواسطه پرهائی که دارد، بوسیله باد حمل میشود، درست بروشی که دانه های قاصدک بوسیله باد حمل میشوند. دانه ها بالاخره به خاک می افتند و بوسیله خاشاک جنگل پوشیده میشوند. دانه ها در آنجا جمع میشوند و میمانند تا روزی که آفتاب از میان شاخ و برگ درختان نفوذ کرده و به زمین بتابد و باعث شروع رشد دانه ها شود. هر جائی که سوراخی در میان شاخ و برگها برای عبور نور خورشید ایجاد شود، خواه توسط انسان و یا بواسطه مرگ یک درخت دیگر، بالسا شروع به رشد میکند و مانند علف بالا می آید. در خلال زمان، درختان قویتر به رشد خود ادامه میدهند و درختان ضعیف تر از بین میروند. هنگامی که درختان بالغ میشوند ، تنها یک یا دو درخت کامل و بالغ را میتوان در 100 متر مربع جنگل پیدا نمود.

چقدر طول میکشد تا یک درخت بالسا رشد کند؟

درخت بالسا خیلی سریع رشد میکند (مانند اکثر درختان بی ثمر). شش ماه بعد از دانه گذاری ، ضخامت تنه درخت حدود 5/2 تا 5/3 سانتیمترو بلندی آن حدود 3 تا 5/3 متر میشود . در سن 6 تا 10 سال، درخت آماده بریدن است. در این زمان قطر آن به 30 سانتیمتر تا حدود 1 متر و ارتفاع آن به 18 تا 27 متر میرسد. اگر به آن اجازه داده شود که به رشد خود ادامه دهد، چوبهای تازه ای که در قسمت خارجی میرویند بسیار سخت خواهند شد و درخت از قسمت میانی شروع به پوسیدن خواهد کرد. درختانی که به رشد ادامه میدهند به قطر حدود 180 سانتیمتر هم میرسند ولی قسمت بسیار کمی از آنها قابل استفاده خواهد بود. برگ درخت بالسا شباهت بسیار زیادی به برگ انگور دارد فقط خیلی بزرگتر است. هنگامی که درخت جوان است، طول این برگها به حدود 120 سانتیمتر میرسد. هرچه درخت پیرتر میشود، این برگها رفته رفته کوچکتر میشوند تا به حدود 20 تا 25 سانتیمتر میرسند. بالسا یکی از معدود درختانی در جنگل است که شکل برگ بسیار ساده ای دارد. این ویژگی به تنهائی بالسا را از سایر درختان متمایز میکند.

یک درخت در نقش یک پرستار عالی در اکوسیستم جنگل

طبیعت بطور آشکار درخت بالسا را بعنوان یک درخت پرستار برای حفاظت از درختانی با رشد کندتر، در مقابل حرارت شدید خورشید، در خلال سالهای ابتدائی حیاتشان در نظر گرفته است . مثلا در ناحیه ای که جنگل بواسطه طوفان یا سایر حوادث طبیعی تخریب شده است ، درختان بالسا بسرعت بالا آمده و شروع به رشد میکنند و در مدت کوتاهی به قد بلندی میرسند. رشد سریع آنها و اندازه بسیار بزرگ برگهای آنها در طول سالهای اولیه زندگیشان، سپر و حفاظی برای درختان کوچکتر و با رشد کمتر ایجاد میکند . هنگامی که این درختان به اندازه ای بزرگ شدند که بتوانند خودشان به حیاتشان ادامه دهند، درخت بالسا شروع به مردن میکند. بدون شک، رشد سریع درخت بالسا، اندازه بزرگ برگهای آن که بتدریج کوچکتر میشوند و طول حیات نسبتا کوتاه این درخت، آن را به یک پرستار عالی در اکوسیستم جنگل تبدیل کرده است.

درختان بالسا چگونه بریده میشوند؟

در حالی که طبیعت درختان بالسا را بعنوان یک پرستار با عمر کوتاه بکار گرفته است ، بشر بالاخره کشف کرد که این درخت یک منبع فوق العاده باارزش است. شروع واقعی استفاده از چوب بالسا به دوران جنگ اول جهانی باز میگردد که متحدین بدنبال یک جایگزین مناسب با فراوانی بالا برای چوب پنبه بودند . تنها نکته منفی استفاده از بالسا، کار طاقت فرسای لازم برای بریدن و خارج کردن آن از جنگل بود و هنوز نیز هست. چون این درختان بطور انفرادی و پراکنده در جنگل میرویند، امکان استفاده از روشهای چوب بری صنعتی و با مقیاس بالا برای بریدن آنها فراهم نیست. تنها روش بریدن آنها، استفاده از روش قدیمی Paul Bunyan است که عبارت است از انداختن درختان با تبر، کشاندن آنها به نزدیکترین رودخانه، بستن آنها به هم بشکل کلک و سپس انداختن کلکها به رودخانه برای ارسال آنها به محل چوب بری در قسمتی از مسیر رودخانه.

تیم برش درخت معمولا از دو بومی اکوادوری که هرکدام به یک تبر اسپانیائی مجهز شده اند تشکیل شده است. بخاطر شرایط منطقه، تیم برش فقط میتواند دو درخت را در روز تا کنار رودخانه حمل کند. در قسمت چوب بری، تنه درختان بصورت خام به قطعات بزرگ برش میخورد و بدقت خشک میشود و سپس به کارخانه های ساخت مدل حمل میگردد. بقیه برشها به قطعات کوچکتر، در کارخانههای مدل با دقت بالا صورت میگیرد.

بخاطر چرخه سریع رشد درختان بالسا، کیفیت و سبکی چوب حاصل بستگی مستقیم به سن درخت بالسا در زمان بریدن آن دارد.

چرا چوب بالسا اینقدر سبک است؟

راز سبکی چوب بالسا را فقط میتوان با میکروسکوپ مشاهده نمود.سلولهای چوب بسیار بزرگ بوده و دارای دیواره نازکی هستند و در نتیجه نسبت بخشهای جامد به بخشهای خالی چوب، حداقل ممکن است . اکثر چوبها دارای ماده پلاستیک مانندی بنام Lignin هستند که سلولها را بهم متصل نگه داشته است . در بالسا این ماده بسیار کم و در حداقل است.تنها 40 درصد حجم یک تکه بالسا را مواد جامد تشکیل میدهد . برای اینکه درخت بالسا مقاومت لازم برای ایستادن در جنگل را داشته باشد ، طبیعت درون سلولهای چوب را با آب پر میکند و این باعث میشود که چوب محکم شود ، مانند لاستیک ماشین که پر از هوا باشد. درخت بالسا تا پنج برابر مواد چوب در خودش آب دارد در حالی که اکثر چوبهای سخت دیگر، مقدار بسیار کمی آب در مقایسه با مواد جامد چوب دارند. بنابراین چوب درخت بالسا باید بعد از بریدن بدقت خشک شود. روند خشک کردن تنه درخت حدود دو هفته طول میکشد تا اینکه رطوبت چوب فقط به شش درصد برسد. این پروسه همچنین باعث کشته شدن هر گونه باکتری یا حشره موجود در درون چوب نیز میگردد.

چوب بالسای خشک شده چقدر سبک است؟

چوبهای بالسای آماده شده ، مانند آنچه در کیتهای هواپیماهای مدل میبینید ، وزنهای مختلفی دارند. وزن آنها میتواند از 0.06 تا 0.38 گرم در سانتیمتر مکعب متغیر باشد. اما چوبی که بطور تجاری در ساخت هواپیماهای مدل بکار میرود، بین 0.09 تا 0.28 گرم در سانتیمتر مکعب وزن دارد.وزن بین 0.12 تا 0.19 را بعنوان وزن متوسط در نظر میگیرند و بیشتر در دسترس است. وزن 0.09 یا کمتر بسیار کمیاب است و گاهی نیز اصلا نمیتوان آن را پیدا کرد.

آیا بالسا سبکترین چوب در جهان است؟

نه. اکثر مردم متعجب میشوند وقتی میشنوند که از نظر گیاهشناسی، چوب بالسا سومین یا چهارمین چوب سبک در دنیا است. اما چوبهائی که سبکتر از بالسا هستند، بسیار شکننده و ضعیف هستند و به درد هیچ کار عملی نمی خورند . برخی از انواع سبکترینها ، اصلا شباهتی به چوب، آنطور که ما تصور داریم ندارند و بیشتر شبیه یک گیاه علفی شکل هستند. تنها بالسا است که مقاومت و سبکی را با هم دارد. در واقع اغلب اوقات از بالسا بعنوان قویترین چوب نسبت به وزنش یاد میشود. در مقایسه با وزن، چوب بالسا از کاج و حتی بلوط هم محکمتر است.

انتخاب بالسا برای ساختن مدل

اکثر فروشگاههای مدل، چوب بالسا را در شکلهای میله، ورقه و بلوک بفروش میرسانند که اگر شما قصد ساختن یک مدل از ابتدا را دارید، میتوانید قطعات مورد نیازتان را از میان آنها انتخاب کنید. بدون شک بخاطر ماهیت چوب بالسا، این قطعات دارای وزنهائی خواهند بود که اندکی باهم متفاوتند. هنگامی که میخواهید قطعات مورد نیازتان را برای خرید انتخاب کنید، باید مورد کاربرد نهائی آنها را در ذهنتان داشته باشید. بطور منطقی باید از قطعات سبکتر در قسمتهائی که استرس کمتری را متحمل میشوند استفاده کنید و از قطعات سنگینتر در بخشهای مهمتر که استرس بیشتری بر آنها وارد میشود استفاده نمائید.

منبع : وبلاگ

گرداوری صنایع چوب و هنر ایران زمین

دزدی کتیبه‌های تاریخی شیراز   عکس

دزدی از درب های قدیمی ، سرقت گل میخ ها و کوبه های درب های قدیمی ایرانی 

خانه های تاریخی و قدیمی شهر شیراز دارای سردر یا کتیبه هایی از نوع کاشیهای معرق و لعابی است که معمولا به آیاتی از قرآن کریم، 

بسم الله و آیه مبارکه وان یکاد مزین هستند.

کتیبه های تاریخی سر در ورودی و کوبه های بسیاری از خانه های قدیمی شیراز مدتی است شبها ناپدید می شوند این در حالی است که برخی از خانه هایی که کتیبه ها و کوبه های خروجی آنها دزدیده شده در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند.

خانه های تاریخی و قدیمی شهر شیراز دارای سردر یا کتیبه هایی از نوع کاشیهای معرق و لعابی است که معمولا به آیاتی از قرآن کریم، بسم الله و آیه مبارکه وان یکاد مزین هستند. اما مدتی است که صاحبان این خانه ها متوجه شده اند این کتیبه ها و کوبه های سرجای خودشان قرار ندارند بلکه با ضرب چکش از جا کنده شده اند.
 

سرقت کتیبه های خانه های تاریخی در حالی انجام می شود که هرگونه دخل و تصرف در بناهای به ثبت رسیده در فهرست آثار ملی بر خلاف قوانین است و هر گونه تغییری در آنها باید با مجوز سازمان میراث فرهنگی انجام شود.

حسن صالحی، کارشناس میراث فرهنگی با بیان اینکه بیشتر این کتیبه ها مربوط به دوران پهلوی است به خبرنگار مهر می گوید: احتمال اینکه صاحبخانه ها این کتیبه ها را برداشته باشند بسیار کم است چون با اینکه بسیاری از این خانه ها در طرح های عمرانی خراب می شود اما باز هم صاحبان این خانه ها حاضر نمی شوند تا زمانی که آنجا ساکن هستند کتیبه را از سر در بردارند.

وی ادامه داد: 

در خانه های تاریخی عناصر معماری بسیار ارزشمندتری نیز وجود دارد که صاحب خانه می تواند آنها را جدا کند بنابراین باید فردی غیر از صاحبان خانه های تاریخی این کتیبه ها را برداشته باشند.
 

یکی از کارشناسان سازمان میراث فرهنگی نیز که به دلیل منع مصاحبه کارشناسان این سازمان با خبرنگار مهر از گفتن نامش معذور است در این باره توضیح می دهد: 

نه تنها کتیبه موجود سردر خانه های خانه های قدیمی دزدیده شده بلکه برخی از درهای ارزشمند، برنجی درها و کوبه ها نیز به سرقت رفته است.
 

او با اعلام اینکه بیشتر این سرقت ها در محدوده بافت تاریخی شهر رخ داده است ادامه می دهد:

 مشکل حفاظت و معضلات اجتماعی شهر است.

 چون بیشتر این اتفاقات در مکانهایی رخ داده که هم خانه های تاریخی زیادی در آن بخشها متمرکز است و هم معتادان زیادی برای تامین هزینه هایشان با مشکل مواجه شده اند.
 

این کارشناس میراث فرهنگی می گوید: 

برخی از خانه هایی که کتیبه ها و کوبه های خروجی آنها دزدیده شده در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند و برخی دیگر فقط ارزش معماری دارند. 

اما با این حال  مسئولیت برخورد و پیگیری این سرقتها به عهده نیروی انتظامی و مسئولان شهری است نه سازمان میراث فرهنگی.

(خانه نصیر الدوله-چهار راه سیروس)

گرداوری 

www.woodash.ir

گزارش تصویری ( گالری عکس ) از کوبه و گل میخ درهای قدیمی در استهبان

اتصالات فلزی ، یراق و ابزار قدیمی مورد استفاده در نما و دکور مصنوعات چوبی مانند : درب های چوبی قدیمی ، صندوقچه ها ، قاب ها ، و ... با هنر زمودگری ، اتشکاری ، چلنگری توسط هنرمندان ایرانی اجرا میشده . 

عکس: رسول حاجی باقری

دربهای قدیمی ایران از اجزای متفاوتی مانند :

کوبه ( درکوب ) کلون 

گل‌میخ :

گل میخ

روش ساخت گل‌میخ‌های مفتولی معمولی همانند میخ‌های مفتولی معمولی می‌باشد. آنها دارای نوک اسکنه‌ای شکل یا الماسی شکل می‌باشند و با طول 76 الی 305 میلیمتر (3 تا 12 اینچ ) ساخته می‌شوند، قطر آنها بزرگتر از میخ‌های معمولی بوده و طراحی آنها فراتر از اندازه 60d معمولاً بواسطه قطر آنها می‌باشد.

پاشنه ( پاشنه درب ) :

لولا 

در قدیم تخته ای برای بالای درب و تخته ای سخت برای پاشنه درب قرار میدادند که با سوراخ کردن چوب بالا ( نعل درگاه ) و پا سنگ پایین و ساختن دو برامدگی بر روی درب یک لولای چوبی میساختند که درب بر روی ان لولا میشد .

چفت و بست : برای درب های قدیمی چفت و بست ها انواع مختلفی داشت مانند :

چفت و بست با زنجیر بالای درب 

چفت و بست با قلاب برای درب هایی که نیاز به حفاظت زیادی ندارند .

چفت و بست چوبی و ...

دستگیره : اغلب دستگیره ها با چوب یا آهن بصورت دست ساز ساخته میشده .

خروسک

پولک

روکلیدی

پشت‌بند

شیب‌بند

شوله

کلون دان

با نقوش و طرح‌های بسیار متنوع و زیبا تشکیل شده که از مجموع کاربرد آن‌ها رویدرهای چوبی و قدیمی هنر زمودگری شکل گرفته است.

گل‌میخ‌ها، میخ‌های آهنی بزرگی بودند که سری بزرگ و نیمکره‌ای شکل با شیارهای متحدالمرکز داشتند و به طور معمول از دو بخش کلاهک و تنه در اندازه‌های متفاوتی ساخته می‌شدند.

کوبه وسیله‌ای فلزی است که بر در خانه روی صفحه‌ای فلزی به نام پولک نصب می شود و با کوبیدن آن در گل میخ می توان صاحب خانه را از وجود خود در پشت در آگاه کرد.

کوبه وسیله‌ایست که روی شیءِ دیگری کوبیده می‌شود و با توجه به شکل و اندازهکوبه و پولک، آهنگ ضربات تغییر می‌کند.

کوبه ابتدا از آهن و بعدها از برنج ساخته می‌شد.

قدیمی‌ترین کوبه‌های برنجی را می توان بر در ورودی مدرسه ابراهیم خان در کرمان و مدرسه آقا بزرگ در کاشان مشاهده کرد.

کوبه خاص ایران است زیرا وجود پاره‌ای عوامل جغرافیایی، اجتماعی، مذهبی و گاه سیاسی و شکل معماری سنتی و درونگرا در برخی نقاط ایران، چنین وسیله ای را لازم می ساخته است.

کسانی که در چنین خانه‌هایی زندگی می‌کردند علاوه بر آگاه شدن از حضور فردی در پشت در از جنسیت او نیز آگاهی می یافتند.

کوبه وسیله‌ای ضروری در همهٔ خانه‌ها بوده است. در تمامی مناطق گرم و خشک ایران استفاده از کوبه مرسوم بود. 

طراحی گل میخ‌ها در واقع پیام تاریخی آنها را انتقال می‌دهد و ساختار گل میخ‌ها نشان می‌دهد که این درها مربوط به چه دورانی هستند.

کوبه‌های درها صداهای متفاوتی دارند.

زنان از کوبه‌ای که صدای زیرتری داشت استفاده می‌کردند و مردان کوبه دیگری را مورد استفاده قرار می‌دادند.

جای کلید بر روی درب قدیمی چوبی 

شوربختانه به مرور درها به‌وسیله صاحبانشان تخریب می‌شود. عکسهای زیر از کوبهو گل میخ‌های درهایِ خانه‌هایِ شهر استهبان گرفته شده است.

متاسفانه برخی از آنها دیگر وجود خارجی ندارند.

با تشکر از : وبسایت ایران بوم 

گرداوری این مجموعه از تصاویر و توضیحات از گروه معماری و هنر ایران زمین

 عکس هایی از نمونه کار های گروه فن و هنر ایران زمین با موضوع گل میخ در دکوراسیون سنتی 

با تشکر از توجه شما 

 کلکسیون میخ

کلکسیونرها همیشه به دنبال داشتن خاص ترین چیز دنیا هستند که در کلکسیون ها دیده نمی شود. معمولا این افراد به دنبال چیزهایی می روند که شاید به ذهن هر انسان خطور نکند. گاهی پول و گاهی علاقه شخصی باعث جمع شدن یک کلکسیون می شود.

به گزارش گروه خواندنی های باشگاه خبرنگاران، حتما افراد کلکسیونردار دنیا را می شناسید این افراد به دنبال آن هستند تا متفاوت ترین موارد را در کنارهم جمع کرده و به نمایش بگذارند. داشتن کلکسیونی از پروانه، طلا یا حتی کفش می تواند بسیار ارزشمند باشد اما کلکسیون میخ هم به نظر شما ارزشمند است؟

"ریچارد جونز" پیرمرد 78 ساله انگلیسی است که علاقه عجیبی به میخ دارد. این مرد از 50 سال پیش بیشتر زندگی خود را صرف آن کرده است که میخ های عجیب را از سراسر دنیا جمع آوری کرده و در کلکسیونش قرار دهد.

کلکسیون این مرد به خاطر یکنواختی و نبود هیچ خلاقیتی به عنوان کسل کننده ترین کلکسیون دنیا شناخته میشود. او این روزها در مجموعه خود 3 هزار میخ دارد که برای بدست آوردن برخی از آن ها حتی به استرالیا هم سفر کرده است.

این مرد اعتقاد دارد زیبایی های بسیاری در وجود میخ ها نهفته است که هرکسی قادر به دیدن آن نیست و این موضوع ریشه در ساده پنداری میخ ها دارد. آقای جونز کلکسیون خود را راهی برای تغییر نگرش انسان ها به میخ می داند.

این مرد از سال 1960 کار جمع کردن میخ ها را آغاز کرده است و روزانه بیشتر وقت خود را در کنار آن ها می گذراند.

در مجموعه او می توان میخ هایی با بلندی 75 سانتی متر یا حتی به کوچکی 4 میلی متر پیدا کرد و همه این میخ ها بر روی 32 جعبه نگهداری می شوند.

منبع سایت

 گرداوری : سایت www.woodash.ir

ساخت صندوقچه با طرح قدیمی 

فن و هنر ایران زمین 

این صندوقچه با چوب ساخته میشوند و با رو شهای خاصی مثل سند بلاست و استفاده از رنگ های قدیمی به حالت قدیمی و فرسوده حالت داده میشوند .

گروه معماری و هنر ایران زمین با سابقه بیش از 50 سال فعالیت در عرصه صنایع چوب و هنر های سنتی ایران زمین 

سازنده : در های قدیمی ، گره چینی ، مصنوعات چوبی ، دکوراسیون مدرن و سنتی و.. 

گلدان چوبی ، ضد آب و بسیار مقاوم ، طرح روستیک

کمد طرح قدیم

فن و هنر ایران زمین