صحبت های علی اعطا در روزنامه صبح کارون

-در حال حاضر معماری فضاها شهری کشورمان را چگونه می بینید،آیا این

معماری براساس قاعده و اصول است؟

*در بحث معماری یک سلسله حلقه هایی وجود دارد که مجموعه آنها در نهایت به تولید

اثر منجر می شود. منتهی بخش عمده ای از این حلقه ها به یک سری عوامل دیگر

برمی گردد که از جمله این عوامل می توان به عوامل اقتصادی، اجتماعی و نوع سیاست

گذاری ها و قوانین و مقرارت اشاره کرد. زمانی که این سیستم به خوبی بسته نشود و

در واقع سیستمی کارآمد نباشد چیزی که تولید می شود ممکن است به اندازه کافی

مطلوبیت نداشته باشد.

مشکل امروز معماری ایران این است که چرا معمارها نمی توانند طرح های منطبق

با اصالت طراحی کنند و معمولا به این نکته توجه نمی شود که یک سلسله حلقه هایی

در این میان وجود دارد که در این موضوع تاثیرگذار است.

- می توانید کمی شفاف تر در خصوص این حلقه ها صحبت کنید؟

یک سرمایه گذار در بخش مسکن را در نظر بگیرید که می خواهد به تولید مسکن

بپردازد. به خاطر افزایش قیمت مسکن و وضعیت بازار مسکن سرمایه دار به این موضوع

فکر می کند که آیا به صرفه است سرمایه اش را در این زمینه خرج کند بنابراین به فکر کم

کردن هزینه هاست و وقتی به معمار مراجعه می کند، تفکرات خودش را به معمار

دیکته می کند و معمار نیز براساس موارد دیکته شده به کمیت اهمیت می دهد. بنابراین

قدرت خلاقیتش کم می شود و کیفیت پایین می آید. در مرحله اجرا نیز سازنده باز هم

به فکر کم کردن هزینه هاست.

بنابراین از افراد غیرمتخصص و مصالح بی کیفیت استفاده می کند و اینها در نهایت به

تولید یک اثر ضعیف منجر می شود. در مراحل طراحی و اجرا یک سری مسائل و

مشکلات داریم اینها پیش نیازهای بحث های اصالت و هویت هستند. وقتی به هویت

اشاره می کنیم، در واقع به آرمان ها فکر می کنیم. همیشه می شود راجع به آرمان ها

صحبت کرد اما برای رسیدن به این آرمان ها باید یک سری مقدمات را فراهم کنیم. این

مقدمات مسلما همان الفبای اولیه درست و خوب ساختن است که به عللی که گفتم

در درست و خوب ساختن مشکل داریم.

-به نظر شما بدون داشتن کیفیت در الفبای درست و خوب ساختن برای رسیدن

به آنچه که هویت و اصالت معماری کشورمان خواهیم رسید؟

*این شروط لازم را که اشاره کردم، منظورم تقدم و تاخر زمانی نیست منظور این نیست

که فرض کنیم 50 سال صبر کنیم تا اصل درست و خوب ساختن جابیفتد و بعد به بحث

اصالت و هویت بپردازیم.

منظور بنده این است که هر زمان که بخواهیم این امر تحقق یابد باید دو موضوع درست و

خوب ساختن هم به عنوان پیش نیاز تحقق یابد. دیدگاه های مختلفی راجع به بحث

اصالت و هویت وجود دارد.

بعضی هویت را امری ناظر به گذشته می دانند یعنی با این دید نگاه می کنند که برای

اینکه بتوانیم به معماری مان با هویت بگوییم، بایستی کارمان تداوم تاریخ معماری

گذشته مان باشد بدون توجه به تحولات روز جهان. این دیدگاه کاملا معماری را از

دستاوردهای دنیای جدید ایزوله می کند. چنانچه رویکرد صحیحی نیست و نقدهای

زیادی بر آن وارد است. رویکرد دوم به تعامل میان معماری گذشته کشورمان و معماری

روز دنیا و آینده معتقد است.

در معماری تاریخی خودمان در دوران مختلف تحولاتی را طی کرده ایم درواقع هر زمان که

نیاز جدیدی مطرح شد و شکل گرفت پیشینیانمان توانستند به خلق جدیدی دست بزنند.

نکته ای که درخصوص معماری سنتی وجود دارد این است که معماری سنتی خیلی

جای خلاقیت ندارد.

زیرا سیستم استاد و شاگردی است و کمتر در آن خلاقیت دخیل می شود. در دوران

مدرن عاملی داریم که باعث شده سیستم معماری عوض شود و آن آموزش آکادمیک و

تکنولوژی های جدیدی است که در این رشته وارد شده است. نکته دیگر این

است هنرمند مدرن به فردیت مدرن خود اهمیت می دهد و این باعث می شود به تعداد

افراد، دیدگاه های مختلف داشته باشیم و هر فرد اثرش یک امضای مشخص باشد. امروز

تکنولوژی مورد استفاده در دنیا فرق چندانی با هم ندارد. در کنار این موضوع نوع مصالح

نیز باعث شده که معماری دنیا به سوی یک شکل شدن پیش برود.

این ایراد به نظرم تنها با خلاقیت فرد معمار در انتخاب گری میان معماری گذشته و تلفیق

آن با تکنولوژی روز دنیا برطرف می شود.

- معماری امروز شهر اهواز را چگونه می بینید؟

*به نظرم قابلیت اصلی شهر اهواز رودخانه کارون است. جاده کشی های اطراف رودخانه

که تا چند سال پیش نبود، به این قابلیت ضربه زده است. هیچ جای دنیا با ساحل

رودخانه چنین کاری نمی کنند. مورد بعد مغشوش بودن چهره شهر است درواقع ضوابط،

مقرارت و نظم و ترتیبی که باید اعمال شود، در مورد چهره و نماهای شهری ضعیف

است.