انتقاد دلوز

Gilles Deleuze

نخست به سیاست سنت ایراد گرفت. دومین انتقاد دلوز به سبک سنتی و دیرین تاریخ فلسفه وارد شده بخصوص نحوه تربیت متخصصان این رشته به چالش گرفته شده است. وی مدعی است که باید فلاسفه را از اندیشیدن و تامل پیرامون پدیده‌ها بازداشت.

کار فیلسوف خلاقیت و آفرینندگی است و نباید محدود به تامل گردد. فولدینگ یک طرح ضد دکارتی است . از نظر دلوز، هستی از زیربناهای عقل ریاضی استخراج نشده است.

مفهوم تاخوردگی برای اولین بار توسط لایب نیتس ابداع شد و دلوز در کتاب خود جهان را هم چون کالبدی از سطوح بی نهایت که از طریق زمان و فضا تاخورده اند، بیان می کند.

در این نگاه کوتاهترین فاصله بین دو نقطه یک خط نیست بلکه یک تاخوردگی است و مکان و فضا ایستا تلقی نمی شوند که دلوز این مفهوم جدید را خصوصیت بارز فولد می داند و بر همین اساس ترکیبات فولد یکدست نیست اما انعطاف پذیر و ناهمگون است.

دلوز به همراه یار همفکر خود ، فیلیکس گاتاری ، مقاله ای به نام " ریزوم " در سال 1976 در پاریس رزیوم گیاهی است بر خلاف سایر گیاهان، ساقه آن به صورت افقی و در زیر خاک رشد می کند این دو متفکر با مطرح نمودن بحث ریزوم، سعی در بنیان فکنی اندیشه غرب کردند و اصول اولیه آن را زیر سوال بردند . از نظر آنها، عقلانیت غرب به صورت سلسله مراتب عمودوار، درخت گونه و مرکز مدار است.

 فولد به معنی چین و لایه های هزار تو. یعنی هر لایه کنار لایه دیگر،همه چیز در کنار هم است بدون اینکه لایه ها در هم فرو روند.

ویژگیهای معماری فولدینگ:

ü      لایه لایه بودن( چند لایگی) با حفظ ماهیت هر لایه و قرار گیری لایه ها کنار هم.

ü      افق گرایی و همترازی لایه ها.

ü      فرم های قابل انعطاف و قابل تطبیق با شرایط محیطی سایت.

اصول معماری فولدینگ :

       فرم از درجه اعتبار ساقط است، معماری از تنش دائم بین قطبها حاصل می گردد.

فرم تابع عملکرد یا عملکرد تابع فرم نیست.

معماری نمی تواند به عناصر سازنده آن تجزیه شود. نما، کف، سقف،دیوار، ستون و پنجره به معماری خرد گرا تعلق دارد.

 مقایسه معماری فولدینگ ودیکانستراکشن :

شباهت ها:

       دربسیاری ازجهات درفلسفه مشابه هستند ودرواقع فولدینگ نشئت یافته دیکانستراکشن است.

       درهردو هدف اصلی پاسخگویی به قرائت ها وتفسیرهای مختلف ازطرح است.

       درهر دو احجام، اشکال، سطوح درهم فرونمی روندو ماهیت خود راحفظ می کنند.

       هر دو سبک، با الگوبرداری ازعلم روز،فرم هایی را بوجودمی آورند.

تفاوت ها:

       در معماری فولدینگ نسبت به دیکانستراکشن توجه بیشتری به افق گرایی وهم ترازی است.

       در فولدینگ به محیط اطراف سایت همزمان هم توجه می شود وهم در بعضی قسمت های همان سایت توجه نمی شود.

       در فولدینگ توجه بیشتری به طراحی ارگانیک می شود.

       در دیکانستراکشن تضادها وتباین هادرمعماری بصورت مجزا شکل می یابند،اما در فولدینگ ضمن وجود تضاد ها، این تضادها بصورت انعطاف پذیری درهم می آمیزند،در واقع ازیک عنصر واسطه در اینجا استفاده می شود.

معماران و نظریه پردازان سبک فولدینگ:

پیتر آیزنمن- فرانک گهری- زاها حدید- معمار مدرنیست فیلیپ جانسون- گرگ لین- چارلز جکنز- بهرام شیردل

 نتیجه گیری :

هم معماری دیکانستراکشن و هم معماری فولدینگ و حتی معماری پرش کیهانی نیز شباهت‌های زیادی به هم دارند و در امتداد تجربه‌های هم هستند که این خود ناشی از محوریت مشترک آن‌هاست که این محوریت مشترک همان «علم روز» است.

آن‌ها در پی الگوبرداری از علم روز و انتقال آن مفاهیم به فرم‌های معماری هستند و با اندکی تغییر در ویژگی‌های هر یک از این سبک‌ها، نام آن‌ها تغییر کرده است. این مسأله (توجه به علم روز) نه تنها در این سبک‌ها، و نه فقط در معماری، بلکه در همه‌ی جوانب زندگی بشر امروز تأثیرگذارده و با جهت‌گیری‌اش، سمت و سوی بسیاری از مسائل را عوض می‌کند.

هر نظریه ی جدید (در فلسفه و روان شناسی و جامعه شناسی و علوم تجربی و...) چون طوفانی می‌ماند که سایر ارکان زندگی بشر را با اصول خود همسو می‌سازد و در واقع، معماری نیز به عنوان یکی از این ارکان می‌تواند تجسم این تفکرات باشد.

از همین جاست که می‌توان به رابطه‌ی تعدد تفکرات و بینش‌ها و تعدد سبک‌ها (به خصوص در سال‌های اخیر) در معماری پی برد.اگر صنعت را به مفهوم عام آن در نظر بگیریم (صنعت: هنر، علم و...)

می‌توان همه‌ی این موارد را در جمله‌ی زیر خلاصه کرد:

صنعت (به مفهوم عام آن) چیزی نیست جز بر آمدن اجسام مادی از این کیفیات روحی نظریه‌ها، بینش‌ها، تفکرات و..

لینک : سایت