عبدالحمید اشراق

اشراق خستگی نا پذیر معماران ایرانی

عبدالحمید اشراق را از زمانی که دانشجوی دانشکده هنرهای زیبا در تهران و بعد هم در پاریس بود می شناختم حدود سال 1344 زمانی که ریاست و مسئولیت دانشکده هنرهای زیبای تهران را به عهده داشتم . او که از دانشکده هنرهای زیبا ی پاریس (بوزار) را تمام کرده بود در ورود به ایران نزد من آمد و کتابی خاوی تز و پایان نامه تحصیلی خود را در مورد شهر سازی و مسئله زباله های پاریس ارائه داد که چون جالب به نظرم می رسید آنرا به مراجع مسئول خدمات شهری ارجاع نمودیم . از این زمان ارتباط دوستی من با او پا گرفت . چندی بعد هم در در دانشگاه ملی مشغول به کار شد . از همان زمان خصوصیت بارز اشراق را با فعالیت و پشت کار زیاد در خدمات فرهنگی در یافتم . به عنوان نمونه انجمن آرشیتکت های ایران را که سال ها ی بیست تشکیل شده و بعد از مدت کوتاهی از فعالیت باز مانده و تعطیل شده بود با اصرار تمام و با مذاکره با این و آن و معماران فعال آن روزها از قبیل مر حوم فروغی –بدیع – فر مانفرمایان- خود و دیگر همکاران دوباره زنده کرد که تا آستانه انقلاب به فعالیت خود ادامه داد .

کار جالب توجه و اثر گذار او انتشار مجله هنر و معماری بود که با صرف وقت زیاد و پی گیری مداوم آن را به دو زبان فارسی و انگلیسی با صفحات زیاد به صورت آبرو مندانه ای چاپ و در دسترس عموم گذاشت

این نشریه نیز تا شروع اتقلاب مرتبا چاپ و توضیع می شد و به قدری مورد توجه همکاران بود که هنوز بعد از گذشت چندین سال علاقه مندان به دنبال بعضی از شماره های آن هستند . از اقدامات جالب توجه دیگر او این بود که به دنبال 1 فکر مشترک می خواستیم به نحوی هنر معماری که از دید جامعه و مردم عادی ناشناخته بود وارد ذهنیات عامه شود به دنبال این مقصود اشراق خستگی ناپذیر کمر همت بست و هفته معماری را در سطخح کشور بر پا نمود که با همکاری روزنامه اطلاعات برنامه ریزی و پیاده شد به تر تیبی که با مراجعه به وزارت خانه های فرهنگ و هنر و کشور دستور العمل هایی به مراجع محلی شهر های مهم یعنی استانداران و روسای فرهنگ صادر شد که با تمام نیرو تسهیلات لازم را برای منظور نامبرده فراهم نمایند . در نتیجه با همکاری مهندسین و معماران محلی ضمن ترتیب سمینارها و سخنرانی ها و بازدید اماکن و ترتیب نمایشگاه موضوع معماری و بررسی آثار قدیم و جدید مورد بحث قرار گرفت و این خود اقدام بی نظیر و بسیار موثر در جهت توجه به معماری و بالا بردن آگاهی در سطح عامه مردم شد.

و اما خارج ازموضوع معماری فعالیت چشم گیر او موضوع موسیقی و اشاعه این هنر و نکات فنی آن در بین علاقه مندان و هنر مندان و هنر مندان و حتی عامه مردم بود که در حدود 50 سال پیش با انتشار مجله ای به نام موزیک ایران عشق و همت خود را به معرض دید عموم در آورد . آن هم در ان زمان که تعصبات کور موانع بسیاری پیش پای دست اندر کاران این هنر والا گذاشته بود خود اشراق تعریف می کرد که چطور بازحمت فراوان برای مصاحبه با بزرگان موسیقی آن زمان به دور ترین نقاط شهر می رفت و یا در روز انتشار مجله بسته های مفصل ْن را زیر بغل می گذاشت و از چهار راه حسن آباد ( دفتر مجله) تا میدان بهارستان و نقاط دیگر طی طریق می کرد تا بتواند هر شماره را به مبلغ 6 ریال عرضه کند .

در جایی بر خورد کردم به یکی از جراید آن زمان که استادانی مانند کلنل وزیری و حنانه و ناصحی و دیگران ششمین سال انتشار این مجله را تبریک گفته و از مسئولین آن قدر دانی کرده بودند به خصوص مر حوم روح الله خالقی نوشته بود : من تصور نمی کردم که آقای هیربد (صاحب امتیاز) و آقای اشراق سر دبیر مجله موزیک ایران بتوانند این مجله را پنج سال منتشر کنند و جای آن دارد که این همت خستگی ناپذیر را تبریک گویم در پایان باید بگویم که اشراق عزیز تا به امروز لحظه ای از فعالیت های فرهنگی باز نایستاده و با پشت کار زیاد در پژوهش ها و نوشتن مقالات و برپا کردن مجالس بحث و گفتگو از طریق چند انجمن فرهنگی کوشا و پیگیر است . خود من هم هر وقت مسافرتی به پاریس می کنم حتما با یک برنامه ریزی قبلی اشراق در یکی از موضوع های هنری باید برای هنر دوستان سخنرانی کنم .

من هم به نوبه خود فعالیت و پشت کار او را تبریک می گویم .به راستی آفرین به این همه همت.

هوشنگ سیحون

ونکور/ کانادا