تاریخ تبلیغات در جهان

از دوران ماقبل تاریخ نوعی ارتباط در خصوص وجود و در دسترس بودن اجناس و کالاها وجود داشته است. برخی از تصاویری که بر روی دیواره ی غارهای اولیه نقش بسته است مربوط به سازندگان اشیای ابتدایی می باشد. بنابراین تبلیغ به معنای عام، مقوله ای نیست که چندان جدید باشد و مربوط به سالهای اخیر گردد و ریشه در زندگی اجتماعی انسان ها دارد.

با این همه آن چه ما تحت عنوان تبلیغات نو و جدید می شناسیم، ریشه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در کشور آمریکا دارد. تبلیغات به شکل تدریجی مانند بسیاری از رسوم دیگر وارد تجارت و کسب و کار شد و رفته رفته توسعه یافت زیرا لزوم آن احساس می شد.

سال  ۱۴۵۰ یک تاریخ مهم در سابقه تبلیغات می باشد، زیرا در این سال بود که گوتنبرگ، انجیل معروف خود را چاپ رسانید. و با روی کار آمدن صنعت چاپ ، در واقع انقلاب عظیمی در تبلیغات چاپی ایجاد شد. تبلیغات در زمان قدیم در مقایسه با تبلیغات امروزی خیلی ساده بود، با وجود این، هدف اساسی از آگهی همان بود که امروزه هم هست، بدین معنا که منظور از آن، ایجاد ارتباط برای دادن اطلاعات و ایده ها به گروهی از مردم بود که موجب تغییر یا تقویت رفتار آنها بشود.

اشاره هایی که در کتابها و تواریخ دیده شده نشان می دهد که عده ای از فروشندگان برای فروش بیشتر کالاهای خود از تبلیغات استفاده می نموده اند و قبل از ایجاد صنعت چاپ که آغاز دوره ی جدیدی برای برقراری ارتباطات جمعی و شروه دوره ی تازه ای از تبلیغات بود، تبلیغات به سه صورت وجود داشت :

علایم تجاری

نشانها و تبلیغ روی دیوارها

جارچیهای شهر

علایم تجاری : افتخار و غروری که استادکاران قدیم داشتند آنها را تشویق می کرد که علامت مشخصی از خودشان روی مصنوعاتشان مانند کاسه و یا کوزه های سفالی و غیره بگذارند.همین که کار یکی از استادکاران مورد توجه مردم قرار می گرفت همیشه به علامت اختصاصی او در موقع خرید توجه می کردند ( شما را به یاد برند امروزی نمی اندازد ؟ ) و این شهرت درست زبان به زبان می گشتو دقیقاً مانند علایم تجاری امروز که به آنها توجه داریم. بنابراین علامت تجاری که امروزه هم وظیفه ی مهمی را در اقتصاد بازرگانی انجام می دهد سابقه ی طولانی دارد و هنوز هم علامت تجاری، خریداران را راهنمایی می نماید که جنس مورد علاقه ی خود را انتخاب کنند.

نشانها و تبلیغ روی دیوارها : وسیله ی دیگر تبلیغات، جملاتی بود که بر روی سنگها و دیوارهای جنب محلی که اجناس مختلف به فروش می رسید، نوشته می شد و از جنس مورد نظر تمجید و تحسین می نمود و تقریباً مانند تبلیغات رئی دیوارها و تابلوهای بالای معازه های امروزی بود.

جارچیهای شهر : در یونان در عصر طلایی، جارچیهای عمومی وظیفه ی مهمی را انجام می دادند و مرهایی بودند که وظیفه شان این بود که در شهر بگردند و اخبار مهم و وقایع مورد علاقه ی مردم را انتشار دهند و از این بابت حقوق معینی دریافت می داشتند.بعداً در قرون وسطی تنها وسیله ی تبلیغات به جز علایم که به آن اشاره شد جملاتی بود که بیان می شد. در انگلستان و فرانسه این جارچیها حتی اتحادیه ای تشکیل داده بودند !

اولین تبلیغات چاپ شده

اولین آگهی چاپ شده به زبان انگلیسی در سال ۱۴۷۸ ظاهر گردید. در آن سال ویلیام کاکستون یک انگلیسی که پس از گوتنبرگ از ایده ی او استفاده می کرد یک آگهی چاپ و پخش نمود که در آن توجه خوانندگان را به خرید کتابی که در مورد قوانین مذهبی منتشر کرده بودید جلب می کرد. در اواسط قرن هفدهم روزنامه به وجود آمد. نشریه ای هفتگی به نام مرکوریز در انگلستان در آن زمان منتشر شد با به وجود آمدن مطبوعات، تبلیغات به صورت جدیدی برای اطلاع افراد باسواد رشد کرد و کم کم شروع به پیشرفت نمود.

در ابتدا آگهی های چاپ شده در مطبوعات شبیه سابق بود یعنی وفقط جنبه ی اطلاع رسانی داشت. بیشتر آگهی کنندگان در آن زمان وارد کنندگان اجناس به انگلستان بودند مثلاً اولین آگهی معروف قهوع در سال ۱۶۵۲ و شکلات در ۱۶۵۷ و چای در سال ۱۶۵۸ در روزنامه منتشر گردید.

اولین نشانه ی آگهی رقابتی را می توان در سال ۱۷۱۰ پیدا کرد که روزنامه ی تاتلر در ۱۴ سپتامبر منشتر شد. این آگهی نه تنها خریداران را آگاه می نمود که موضوع جنس آگهی شده چیست و کجا می توانند خریداری نمایند بلکه کوشش می نمود که خوانندگان را متقاعد سازد که جنس او بر اجناس دیگر مزیت دارد و برای رسیدن به هدف خود ادعاهای زیادی را درباره ی کالا نموده بود. در این زمان تبلیغات از طریق آگهی وارد آمریکا شد و همان طور که بسیاری از رسوم و آداب از انگلستان وارد آمریکا شد تبلیغات هم ریشه اش در انگلستان بود و وارد آمریکا گردید. قبل از این که رادیو به وجود آید تمام تبلیغات به صورت چاپ شده و تنها افراد باسواد می توانستند از آگهی ها استفاده کنند.

آژانسهای تبلیغات از جمله نیروهایی بودند که در راه تکمیل و پیشرفت تبلیغات کمک موثری بودند و آغاز توسعه ی آنها در آخر نیمه قرن نوزدهم بود.

در سال ۱۸۹۰ که به تدریج تبلیغات وسیله ی موثری برای بازاریابی شد و بازار تولیدات وسیع، پراکنده شد و بودجه ی تبلیغاتی شرکتهای وکارخانه ها ازدیاد یافت در نتیجه آژانسهای تبلیغات به وجود آمدند که وظیفه ی آنها ایجاد و طرح علایم تجارتی، نوشتن متن آگهی ها، ترسیم عکسها و نقشهای تبلیغاتی، انتخاب حروف چاپی آگهی و حتی گاهی تجزیه و تحلیل بازار بود.

پیدایش رادیو و تلویزیون

ظهور رادیو و تلویزیون که در عمل همان کار جارچیهای قدیم را انجام می دهد باعث شد که افراد بی سواد که قدرت خواندن نداشتند از تبلیغات مطلع شوند و دیگر سواد لازم نبود که علاقه مندان به کالایی از مزایای آن مطلع شوند. البته بسیاری از مردم کشورهای اروپایی و آمریکایی هنگامی که از رادیو استفاده ی تبلیغاتی می شد سواد داشتند و قادر به خواندن و نوشتن بودند.

ظهور تلویزیوت از اهمیت تبلیغات در رادیو کم کرد و به نسبت بیشتری از اهمیت روزنامه ها و مجلات کاست. حال با وجود تلویزیون نه تنها شرح می تواند شرح وقایع را بشوند بلکه می تواند به راحتی روی صندلی در خانه اش نشسته و حتی گاه وقایع را در همان موقع که اتفاق می افتد ببیند. برای اولین بار وسیله ی ارتباطی نه تنها صدا بلکه تصویر را در یک زمان پخش می کرد.

تبلیغات در دنیای امروزه به شکل یک شاخه ی مستقل و مشتق از بازاریابی عرض اندام کرده است.با توجه به آن چه گفته شد به طور خلاصه تاریخ تبلیغات در جهان را به سه برهه ی طولانی می توان تقسیم کرد :

دوران ماقبل بازاریابی (Pre Marketing Era)

دوران ارتباطات انبوه ( The Mass Communication Era)

دوران پژوهش (Research Era)

دوران ماقبل بازاریابی

از زمان آغاز مبادله ی کالا بین افراد از دوران ماقبل تاریخ تا اواسط قرن هجدهم، خریداران و فروشندگان به شکل بسیار ابتدایی با هم ارتباط برقرار می کردند در اغلب این دوران رسانه هایی مانند لوح های ساخته شده از خاک رس، جارچیهای شهر، علایم موجود در اماکن عمومی و قهوه خانه ها، بهترین وسایل برای ایجاد ارتباط جهت کالاها یا خدمات بودند.

دوران ارتباطات انبوه

از سال ۱۷۰۰ تا دهه های اول قرن بیستم تبلیغ کنندگان به شدت می توانستند به بخشهای بزرگی از بازار دست یابند که این کار نخست با استفاده از مطبوعات سریعتر و سپس با استفاده از رسانه های صوتی و تصویری میسر می شد.

دوران پژوهش

در خلال ۵۰ سال گذشته کارشناسان تبلیغ به شکل نظام مند تکنیک های شناسایی و رسیدن به مخاطب را با استفاده از پیام هایی که به طور خاص برایش تنظیم شده است را بهبود بخشیده و مورد استفاده قرار می دهند. تکنولوژی جدید ارتباطی، رسیدن به فضای بهینه ی تبلیغاتی را میسر تر کرده است.

لینک مطلب اصلی: http://www.myindustry.ir/strategic-manegement/article/organization-life.html

این مطلب توسط آقای سید حمیدرضا عظیمی با استفاده از منابع زیر تالیف شده است.

منابع مورد استفاده در این مطلب:

کتاب فارسی :

مدیریت تبلیغات، نوشته دکتر محمود محمدیان، انتشارات حروفیه

سایت انگلیسی:

Wikipedia

با تشکر بسیار فراوان از جناب آقای عظیمی!

WWW.ASHWOOD.IR